2025-06-18 10:07:23

Đề xuất chuyển trụ sở dôi dư thành thư viện mini tích hợp tiện ích đô thị

(NS) - Trong phiên thảo luận kinh tế - xã hội sáng 18/6, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh đề xuất chuyển một số trụ sở hành chính dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính thành thư viện mini kết hợp không gian cộng đồng, phục vụ người dân với các tiện ích hiện đại như trạm sạc phương tiện xanh, khu giải khát và bãi gửi xe thông minh.

Theo đại biểu Nguyễn Văn Cảnh – Giám đốc Khu du lịch Cửa Biển, việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp huyện, xã, tỉnh sẽ tạo ra số lượng lớn trụ sở công dôi dư. Ông hoàn toàn đồng tình với quan điểm của Chính phủ trong việc tận dụng lại các cơ sở này cho mục đích cộng đồng như giáo dục, y tế, công viên, thể thao, văn hóa – và đặc biệt là xây dựng hệ thống thư viện phục vụ người dân.

Từ thực tế nhu cầu đọc sách vẫn hiện hữu nhưng nhiều người dân không có thời gian cố định, ông Cảnh đề xuất xây dựng các thư viện mini trong đô thị tại những trụ sở cũ, tích hợp thêm khu nghỉ ngơi, khu giải khát, trạm sạc xe điện, để người dân có thể tranh thủ đọc sách trong lúc chờ sạc xe hoặc nghỉ ngơi.

Mang theo bảng mô hình minh họa, ông nhấn mạnh đây là thời điểm thích hợp để phát triển các không gian cộng đồng đa chức năng, thân thiện, kết hợp giữa thư viện, tiện ích công cộng và các yếu tố hỗ trợ đô thị thông minh. Theo ông, mô hình này đặc biệt phù hợp để triển khai tại các trung tâm xã mới sau sáp nhập, vừa tiết kiệm đất công vừa mở rộng không gian tri thức cho cộng đồng.

Ngoài ra, đại biểu Cảnh cho rằng mô hình này hoàn toàn có thể xã hội hóa theo hướng Nhà nước cho thuê đất với chính sách ưu đãi để phát triển các thư viện cộng đồng gắn với tiện ích đô thị. Việc này sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng quỹ đất công, ưu tiên cho các hoạt động thiết yếu thay vì chỉ cho thuê làm dịch vụ.

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Giám đốc Khu du lịch Cửa Biển). Ảnh: Giang Huy

Tuy nhiên, theo đại biểu Nguyễn Quốc Luận – Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Yên Bái, đến hết năm 2024, vẫn còn tới 62.700 cơ sở chưa được phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý theo quy định. Ông đánh giá kết quả thực hiện việc xử lý nhà đất, tài sản công của các bộ, ngành và doanh nghiệp nhà nước là còn rất hạn chế.

Với tiến trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và bỏ cấp huyện sắp diễn ra, đại biểu Luận lo ngại số lượng trụ sở và tài sản công dư thừa sẽ tiếp tục tăng mạnh, gây thêm áp lực lên hệ thống quản lý tài sản công. Ông đề nghị cần đơn giản hóa thủ tục, sửa đổi quy định, đồng thời phân cấp mạnh mẽ hơn cho địa phương để đẩy nhanh xử lý các trụ sở dôi dư.

Ông cũng đề xuất với Chính phủ cho phép địa phương được tiếp nhận các tài sản của bộ, ngành trung ương, tổng công ty nhà nước không còn sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả, nhằm tận dụng tối đa nguồn lực công, tránh thất thoát và lãng phí.

Đồng quan điểm, đại biểu Đặng Bích Ngọc (Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình) cho biết nhiều trụ sở bỏ hoang hiện đang xuống cấp nghiêm trọng, gây bức xúc trong xã hội, đặc biệt là các trụ sở nằm giữa trung tâm đô thị. Theo bà Ngọc, từ 1/7/2025, chính quyền hai cấp sẽ chính thức hoạt động, yêu cầu quản lý tài sản công sẽ nghiêm ngặt hơn trong bối cảnh phòng, chống lãng phí, tham nhũng.

Bà kiến nghị Bộ Tài chính khẩn trương số hóa toàn bộ tài sản công từ trung ương đến địa phương, đồng thời hoàn thiện thể chế pháp lý để hướng dẫn cụ thể về phân loại, chuyển đổi, đấu giá và xử lý tài sản dôi dư một cách minh bạch, hiệu quả.

Theo Nghị quyết Quốc hội, sau 1/7/2025, cả nước sẽ còn 34 tỉnh, thành phố (bao gồm 6 thành phố trực thuộc trung ương và 28 tỉnh) theo mô hình mới. Bộ máy chính quyền cấp tỉnh và cấp xã sẽ được tổ chức lại, tạo ra nhiều biến động về nhu cầu sử dụng trụ sở hành chính.

Trước đó, ngày 15/6, Bộ Tài chính đã có văn bản yêu cầu các bộ, ngành, địa phương rà soát lại nhu cầu sử dụng trụ sở theo mô hình mới, đồng thời xử lý dứt điểm các trụ sở dôi dư trước ngày 20/6. Các trường hợp không xử lý sẽ bị xem xét trách nhiệm.

Ngoài ra, với những trụ sở đã được hoán đổi hoặc điều chuyển cho phù hợp mô hình mới, Bộ Tài chính cho phép tạm bàn giao để sử dụng ngay, hoàn tất thủ tục trong vòng 30 ngày. Tài sản khác như ô tô, thiết bị văn phòng... nếu không còn sử dụng cũng phải được báo cáo rõ ràng.