Kinh Tế Đêm Quận 1 TP HCM: Sôi Động Ẩm Thực Nhưng Thiếu Đa Dạng

(NS) - Kinh tế đêm tại khu trung tâm quận 1, TP HCM, dù sôi nổi với ẩm thực, vẫn còn nhiều hạn chế về loại hình giải trí và gặp phải các thách thức về quy hoạch, quản lý, cơ sở hạ tầng và nhân sự, khiến doanh thu chưa tương xứng với tiềm năng.

Kinh tế đêm tại khu vực trung tâm quận 1, TP HCM, hiện đang thể hiện sự sôi động chủ yếu ở nhóm ngành ẩm thực nhưng vẫn còn thiếu quy hoạch bài bản và các hoạt động khác chưa thực sự phong phú, chưa thu hút được đông đảo du khách.

Anh Huy Tùng (Hà Nội), một khách quen của TP HCM, thường chọn lưu trú ở quận 1 vì sự thuận tiện cho cả công việc và giải trí buổi tối. Anh chia sẻ rằng khu vực này có nhiều lựa chọn về đêm như phố đi bộ Nguyễn Huệ, phố Tây Bùi Viện, các quán ăn, cà phê, bar và pub sân thượng nhộn nhịp. Từ năm ngoái đến nay, đặc biệt là trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước, quận 1 thường xuyên có các hoạt động lễ hội, tạo thói quen vui chơi, mua sắm, ăn uống cho cả du khách và người dân địa phương.

Anh Trịnh Nguyễn Hùng Dũng, chủ cửa hàng Phở Phát Tài trên đường Trần Hưng Đạo, nhận thấy lượng khách về đêm có nhu cầu trải nghiệm rất lớn và tăng đáng kể gần đây. Cửa hàng của anh bán 24/7 và đang có kế hoạch mở rộng. Tương tự, nhà hàng The Long @ Times Square của khách sạn The Reverie Saigon, nằm trên mặt tiền phố đi bộ Nguyễn Huệ, cũng mở cửa đến nửa đêm, phục vụ pizza nướng củi, cocktail thủ công, bia nhập khẩu và nội địa. Ông Marcelo Geraldini, Bếp trưởng kiêm Giám đốc Bộ phận Ẩm thực & Đồ uống The Reverie Saigon, cho biết hơn 85% doanh số của nhà hàng đến từ khung giờ sau 16h.

Khảo sát của Viện Nghiên cứu và Phát triển TP HCM (HIDS) trong quá trình soạn thảo đề án phát triển kinh tế ban đêm tại quận 1 cho thấy, 40% doanh nghiệp được hỏi có doanh thu ban đêm chiếm hơn 50% tổng doanh thu trong ngày, chủ yếu là nhà hàng - quầy bar, phòng gym và cửa hàng tiện lợi 24h. Thời gian đông khách nhất kéo dài từ 20h đến 22h hàng ngày.

Khái niệm kinh tế ban đêm đã xuất hiện từ những năm 70 của thế kỷ trước và hiện không còn xa lạ trên thế giới. Dù chưa có định nghĩa thống nhất, kinh tế ban đêm thường được hiểu là tổng hợp các hoạt động kinh tế - văn hóa - xã hội diễn ra từ 18h tối đến 6h sáng hôm sau. Một số thành phố lớn như New York (Mỹ), Amsterdam (Hà Lan), London (Anh) đã phát triển thành "thành phố 24 giờ" hay "thành phố không ngủ".

Khi được hỏi về định hướng phát triển, 82,8% doanh nghiệp tham gia khảo sát của HIDS cho biết sẽ tiếp tục kinh doanh ban đêm trong 3 năm tới, và 61,53% có kế hoạch mở rộng. Chuỗi chocolate Alluvia, ví dụ, đã khai trương thêm 3 chi nhánh quanh các trục trung tâm như Lê Lợi, Nguyễn Huệ, nâng tổng số lên 5 cửa hàng chỉ trong hai con đường này. Bà Nguyễn Hải Yến, nhà đồng sáng lập Alluvia, muốn tận dụng dòng khách tập trung về quận 1 mua sắm, giải trí ban đêm, đặc biệt vào buổi tối do thời tiết Sài Gòn thường nóng vào ban ngày.

Ông Lars Kerfin, Tổng giám đốc khách sạn Le Méridien Sài Gòn, đánh giá quận 1 có tiềm năng lớn để trở thành điểm đến về đêm hàng đầu, không chỉ cho du khách mà còn cả người dân.

Tuy nhiên, kinh tế ban đêm tại quận 1 vẫn đối mặt với nhiều hạn chế và thách thức. Mức độ đa dạng của loại hình dịch vụ là một vấn đề. Khảo sát khách quốc tế của HIDS chỉ ra rằng ẩm thực là lựa chọn phổ biến nhất (86,1% đến nhà hàng, 62,3% đi pub/bar, 44,4% đến quán cà phê). Các hoạt động khác như trung tâm trò chơi, tour du thuyền hay địa điểm văn hóa, lịch sử lại kém thu hút. Ông Nguyễn Huy Hoàng, Giám đốc điều hành nền tảng du lịch Klook tại Việt Nam, xác nhận các sản phẩm trải nghiệm đêm của TP HCM còn "ở mức rất cơ bản" so với các thành phố Đông Nam Á khác. Trên Klook, các lựa chọn ban đêm chủ yếu là tour ẩm thực bằng xe vespa/xích lô, tour du thuyền, xe buýt hai tầng ngắm cảnh, cùng một số lớp học nấu ăn, spa.

Vietluxtour đã phối hợp với UBND quận 1 phát triển các tuyến tham quan đêm như Sài Gòn xưa - TP HCM, quận 1 - sắc màu đêm. Bà Trần Thị Bảo Thu, Giám đốc tiếp thị và truyền thông của công ty, cho biết các sản phẩm này nhận được đánh giá tích cực nhưng còn hạn chế về lượng khách và doanh thu, chưa thể tổ chức liên tục. Bà Thu nhấn mạnh rằng các chương trình tour đêm cần đa dạng hơn để phục vụ những du khách có lịch trình dài hơn.

Theo khảo sát của HIDS, trung bình mỗi khách quốc tế chi 50 USD cho các hoạt động ban đêm. Với 1,6 triệu lượt khách đến TP HCM trong quý I, doanh thu đêm ước đạt 88 triệu USD (hơn 2.000 tỷ đồng), con số này còn khiêm tốn so với tổng thu du lịch của TP HCM trong 3 tháng đầu năm (trên 56.600 tỷ đồng).

Các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh sau hoàng hôn cũng phản ánh nhiều thách thức. HIDS cho biết, giới hạn giờ hoạt động ảnh hưởng trực tiếp đến các quán bar, nhà hàng. Các quy định về phòng cháy chữa cháy được đánh giá là nghiêm ngặt và tốn kém, trong khi các ràng buộc về tiếng ồn, chiếu sáng, quảng cáo đồ uống có cồn và hoạt động casino cũng hạn chế không gian phát triển của các mô hình giải trí đêm.

Yếu tố an ninh trật tự cũng là mối lo ngại, với 24% doanh nghiệp bày tỏ lo lắng về tình trạng cướp giật, xô xát và các tệ nạn, ảnh hưởng đến tâm lý khách hàng và hoạt động kinh doanh. Cơ sở hạ tầng phục vụ đời sống về đêm còn hạn chế như thiếu bãi đỗ xe, nhà vệ sinh công cộng và hệ thống thu gom rác hiệu quả, làm giảm trải nghiệm của du khách và người dân.

Bản thân doanh nghiệp cũng chật vật với bài toán nhân sự và chi phí. Anh Trịnh Nguyễn Hùng Dũng tại Phở Phát Tài cho biết rất khó tuyển dụng nhân sự cho ca đêm vì múi giờ vất vả, và một số lao động có chuyên môn lại vướng bận gia đình. Ông Marcelo Geraldini tại The Reverie Saigon chỉ ra ba thách thức chính khi vận hành ban đêm là chi phí, giữ chân nhân tài và tuân thủ quy định, đặc biệt là việc duy trì chất lượng dịch vụ, đội ngũ nhân sự và an ninh trong khung giờ khuya đòi hỏi đầu tư lớn.

Những thách thức chủ quan và khách quan này khiến nhiều thành viên trong hệ sinh thái kinh tế đêm ở quận 1 chưa thực sự "ăn nên làm ra". Khảo sát cho thấy 27,9% doanh nghiệp nhận thấy doanh thu biến động thất thường. Chỉ 13,8% đánh giá tình hình kinh doanh ổn định và 20,7% cho rằng tốc độ phát triển đang chậm lại. Đáng chú ý, không có doanh nghiệp nào ghi nhận tăng trưởng nhanh.

HIDS đánh giá quận 1 là một trong hai khu vực dẫn đầu cả nước về phát triển kinh tế ban đêm (cùng với quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Tuy nhiên, địa phương vẫn chưa có một quy hoạch phát triển tổng thể, dẫn đến việc kinh tế đêm còn thiếu định hướng, tiêu chí hay tiêu chuẩn hoạt động. Các loại hình dịch vụ vẫn mang tính tự phát, không bổ trợ nhau, đôi khi trùng lặp về mô hình và khách hàng.

Trong dự thảo đề án phát triển kinh tế ban đêm tại quận 1, HIDS nhận xét: "Trên thực tế, một số khu vực trên địa bàn quận 1 đã phát triển các cụm kinh doanh ban đêm nhưng lại chưa có mô hình quản lý hiệu quả. Điều này đã khiến một số vấn đề tiêu cực xuất hiện như tiếng ồn, lấn chiếm vỉa hè, lòng đường, chèo kéo khách, thậm chí có xô xát giữa các chủ cơ sở do cạnh tranh nguồn khách".

Trong cuộc họp vào giữa tháng 3 với quận 1, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được cũng lưu ý rằng kinh tế đêm cần mô hình và cách thức kinh doanh hiện đại, không chỉ là "kéo bàn nhậu lề đường". Ông Được khẳng định: "Uống bia bê bết ở vỉa hè quận 1 là không chấp nhận được, làm xấu bộ mặt thành phố, đó không phải kinh tế đêm". Theo ông, kinh tế đêm phải có tính hiện đại, tạo ra không gian văn hóa và thể hiện bản sắc của thành phố.

HIDS cho rằng việc xây dựng các mô hình quản lý và định hướng phát triển kinh tế ban đêm là vô cùng quan trọng nhằm tiêu chuẩn hóa và nâng tầm hoạt động, cũng như tránh các hình ảnh tiêu cực tại quận 1 và TP HCM. Viện này đề xuất kinh tế đêm quận 1 gồm 3 trục động lực: văn hóa - thương mại; không gian xanh và ven mặt nước. Đề án cũng khuyến nghị nhu cầu ban hành các quy định cụ thể về khai thác vỉa hè, lòng đường; tiêu chí chứng nhận cơ sở đủ điều kiện tham gia kinh doanh ban đêm, phương án tổ chức giao thông. Đồng thời, cần đẩy mạnh tổ chức sự kiện và tạo không gian "check-in".

Ông Marcelo Geraldini hoàn toàn ủng hộ kế hoạch phát triển kinh tế ban đêm của quận 1, coi đây là định hướng phù hợp với xu thế du lịch toàn cầu và góp phần nâng tầm TP HCM trở thành điểm đến 24/7 năng động.

Cùng chuyên mục

Xã hội

Đẩy tạ quá sức, nam thanh niên bị tràn khí màng phổi

Xã hội

Việt Nam có 16 đại học vào bảng xếp hạng tầm ảnh hưởng toàn cầu

Xã hội

Suy thận cấp độ 5 do hai viên sỏi nhỏ mắc kẹt trong niệu quản

Xã hội

Suýt điếc vĩnh viễn vì thói quen tắm nước lạnh buổi đêm

Xã hội

Uống thuốc giảm đau thường xuyên gây mục xương?

Xã hội

Ba dấu hiệu sớm của ung thư tử cung phụ nữ dễ bỏ qua

Xem thêm