Chất làm giá đỗ 'lớn nhanh như thổi' nguy hiểm thế nào

(NS) - Chất 6-Benzylaminopurine (6-BAP), thường được dùng để ngâm ủ giá đỗ giúp mọc nhanh và mập, là chất điều hòa sinh trưởng thực vật không được phép dùng trong thực phẩm và tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại sức khỏe nếu tiếp xúc lâu dài.

Lào Cai – Ngày 23/5, Công an tỉnh Lào Cai đã xác định hai cơ sở sản xuất giá đỗ dùng hóa chất độc hại 6-Benzylaminopurine (6-BAP) nguyên chất để sản xuất giá đỗ, bán ra thị trường hàng trăm tấn mỗi năm. Chủ các hộ kinh doanh này khai nhận đã dùng chất 6-BAP pha với nước vôi trong để ngâm ủ giá đỗ nhằm làm cho giá đẹp, không ra rễ, và tăng sản lượng thu hoạch.

Tháng trước, công an tỉnh Nghệ An cũng đã bắt giữ 4 chủ cơ sở ở TP Vinh vì sản xuất 3.500 tấn giá đỗ có sử dụng "nước kẹo" – tên khoa học là 6-Benzylaminopurine (6-BAP) nguyên chất – và 150 lít dung dịch đã pha chế để phục vụ việc sản xuất giá đỗ.

Theo PGS.TS Lâm Vĩnh Niên, Trưởng khoa Dinh dưỡng - Tiết chế, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, 6-BAP có tác dụng thúc đẩy sự phát triển của cây, giúp giá đỗ mọc nhanh, mập đẹp. Tuy nhiên, chất này không được phép sử dụng cho thực phẩm do tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Tiếp xúc với 6-BAP có thể gây kích ứng niêm mạc tiêu hóa, dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đặc biệt là ở trẻ nhỏ hoặc người có bệnh dạ dày. Về lâu dài, chất này còn tiềm ẩn nguy cơ gây dị tật bẩm sinh nếu thai phụ tiếp xúc thường xuyên, và trẻ nhỏ cũng dễ bị ảnh hưởng. Mặc dù chưa xác định được liều lượng cụ thể tồn dư trong giá đỗ, song việc sử dụng lâu dài có thể tăng nguy cơ ung thư.

Tại Việt Nam, 6-BAP không nằm trong danh mục được phép sử dụng cho thực phẩm hay thuốc bảo vệ thực vật. Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (US EPA) cũng đã đưa ra cảnh báo về chất này, cho rằng nó có thể gây kích ứng mắt, niêm mạc thực quản và dạ dày.

TS Khuất Quang Sơn, giảng viên Đại học Phòng cháy Chữa cháy, cho biết 6-BAP tồn tại ở dạng rắn, không màu, không bay hơi dưới 100°C nên rất khó nhận biết bằng mắt thường. Chất này có thể tích tụ trong cơ thể khi tiêu thụ. Tuy vậy, nếu lượng phơi nhiễm dưới 0,01 mg/kg thể trọng/ngày thì nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe không đáng kể. Để đánh giá chính xác độc tính, cần xét nghiệm lượng tồn dư hóa chất trong giá đỗ và mức tiêu thụ trung bình hàng ngày.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên cán bộ Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, đã chia sẻ cách phân biệt giá đỗ sạch với giá đỗ ngâm hóa chất như sau:

Giá sạch mọc tự nhiên, thân mảnh, gầy, phát triển không đều. Rễ dài 3-7 cm, có nhiều lông tơ, lá mầm nhỏ màu xanh nhạt và thường dính vỏ đậu.

Trong khi đó, giá dùng hóa chất thường có thân to, mập, đều, không cong; rễ ngắn, thân trắng bệch, mọng nước, nhìn không tự nhiên.

Về cảm quan khi ăn, giá hóa chất xốp khô, không thơm, vị nhạt, tiết ra nhiều nước khi nấu, và có thể bảo quản ở nhiệt độ thường trong nhiều ngày mà không bị hỏng. Ngược lại, giá sạch có màu trắng ngà hoặc hơi xanh, có mùi đậu đặc trưng, và thường nhanh úng hỏng chỉ sau 1-2 ngày để ngoài trời.

Ngoài ra, khi cắt thân giá mà thấy nhiều nước, xốp bất thường, rất có thể giá đỗ đã được xử lý bằng hóa chất. Một cách khác là có thể ngâm giá trong nước muối loãng vài phút để quan sát sự thay đổi màu sắc và mùi của giá.

Cùng chuyên mục

Nhịp sống

Điều chỉnh công năng tuyến đường sắt Yên Viên – Hạ Long – Cái Lân, ưu tiên vận tải hành khách

Nhịp sống

Học sinh Việt Nam đạt thành tích cao nhất từ trước đến nay tại Olympic Vật lý châu Âu

Nhịp sống

Hai xe máy tông vào nhà dân ở TP HCM, hai người tử vong nghi do truy đuổi cướp

Nhịp sống

Hai ôtô bốc cháy trước cửa gara ở Lạng Sơn, nghi do tia lửa hàn

Nhịp sống

Siêu sale 6/6 trầm lắng bất ngờ: Những “chiến thần chốt đơn” đi đâu mất?

Nhịp sống

Ghen tuông, thanh niên rủ bạn chém trọng thương “tình địch” tại tiệm game

Xem thêm