2025-06-06 10:37:35

Tàu đổ bộ Resilience của Nhật Bản nhiều khả năng đã đâm xuống Mặt Trăng

(NS) - Tàu vũ trụ Resilience do công ty tư nhân ispace của Nhật Bản chế tạo đã mất tín hiệu chỉ vài phút trước khi hạ cánh trên bề mặt Mặt Trăng ngày 6/6. Dữ liệu sơ bộ cho thấy con tàu có thể đã va chạm mạnh xuống Mặt Trăng do không giảm tốc kịp theo kế hoạch.

Theo thông tin từ ispace, sự cố xảy ra khi tàu chỉ còn cách bề mặt khoảng 192 m. Nguyên nhân ban đầu được xác định là máy đo khoảng cách laser trục trặc, khiến hệ thống điều hướng không xử lý đúng độ cao, dẫn đến tàu lao xuống quá nhanh. Đây là lần thứ hai một tàu đổ bộ của ispace gặp thất bại trong quá trình hạ cánh. Hakuto-R Mission 1 vào tháng 4/2023 cũng kết thúc khi tàu đâm xuống Mặt Trăng do nhầm lẫn độ cao thật.

Tàu Resilience có chiều cao 2,3 m, khối lượng khoảng 1.000 kg khi đầy nhiên liệu, thuộc nhiệm vụ Hakuto-R Mission 2. Tàu được phóng lên từ Florida vào ngày 15/1 bằng tên lửa Falcon 9 của SpaceX, cùng với tàu đổ bộ Blue Ghost của Firefly Aerospace – một phần của chương trình CLPS do NASA tài trợ.

Mô phỏng tàu Resilience hạ cánh xuống bề mặt Mặt Trăng. Ảnh: ispace

Blue Ghost đã hạ cánh thành công từ tháng 3, còn Resilience lựa chọn hành trình dài hơn để tiết kiệm năng lượng và chỉ tiến vào quỹ đạo Mặt Trăng hôm 6/5, sau đó thực hiện chuỗi điều chỉnh quỹ đạo nhằm hạ thấp độ cao xuống 100 km để chuẩn bị tiếp đất tại khu vực Mare Frigoris – đồng bằng bazan ở phía bắc xích đạo Mặt Trăng.

Dữ liệu đo xa bị mất liên lạc khoảng 105 giây trước thời điểm hạ cánh dự kiến lúc 2h17 sáng theo giờ Hà Nội. ispace đang phân tích liệu nguyên nhân là do độ trễ tín hiệu hay tàu đã di chuyển nhanh vượt ngưỡng an toàn. Theo mô tả, việc va chạm mạnh gần như loại bỏ khả năng tàu còn hoạt động để triển khai robot tự hành Tenacious của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) như kế hoạch ban đầu.

Dù gặp thất bại, ispace tuyên bố vẫn tiếp tục hướng tới các mục tiêu không gian xa hơn. Công ty đang phát triển tàu đổ bộ thế hệ mới có tên Apex 1.0, nặng khoảng 2 tấn, dự kiến triển khai trong các nhiệm vụ Mission 3 và Mission 4.

Thất bại lần thứ hai của ispace cho thấy những thách thức lớn trong việc hạ cánh chính xác xuống Mặt Trăng, đặc biệt với các đơn vị tư nhân chưa từng thực hiện thành công. Tàu đổ bộ Mặt Trăng cần vượt qua không chỉ quãng đường dài và phức tạp, mà còn đòi hỏi hệ thống cảm biến chính xác tuyệt đối trong những giây cuối cùng để giảm tốc đúng thời điểm và đáp xuống an toàn.